Water-Land-Schap robuuste waterlopen Westhoek
Droge zomers, captatieverbod, beregeningsverbod, plotse overstromingen en piekdebieten, waterrecreatieverbod, toxische blauwalgen, ... Uitdagingen die in sneltempo op ons afkomen. Toch zeker in de valleien van de Kleine Kemmelbeek en de Wijtschate-Bollaertbeek in Ieper en Heuvelland.
Om het landschap, de natuur en de landbouw beter te wapenen tegen deze verschillende problematieken heeft de Vlaamse Regering het programma Water-Land-Schap in het leven geroepen. Ook in onze regio, meer bepaald het stroomgebied van Bollaertbeek en Kleine Kemmelbeek is er sinds 2020 een dergelijk project lopende. Dit verloopt in samenwerking met de Provincie West-Vlaanderen, stad Ieper, gemeente Heuvelland, Inagro, de Watergroep, VMM, Boerenbond, ABS, Regionaal Landschap Westhoek en de lokale landbouwers. Doel is om de waterlopen in het gebied robuuster te maken en de waterkwaliteit te verbeteren.
Het project Water-Land-Schap voorziet maatregelen om:
- erosie van de landbouwgronden aan te pakken;
- de waterkwantiteit veilig te stellen;
- de waterkwaliteit te verbeteren.
Het project Water-Land-Schap rekent op de medewerking van:
1) Landbouwers
Zij kunnen relatief laagdrempelige acties ondernemen om bovenstaande problemen aan te pakken en ontvangen hiervoor een financiële vergoeding.
- aanleg grasbufferstrook langs een waterloop
- plaatsen houthakseldam om afgespoelde grond op eigen perceel te houden
- inwerken van stro voor een betere bodemstructuur
2) Burgers
Ook elke burger kan helpen. In dit gebied vraagt men aan de inwoners om tegen eind 2025 een eigen individuele waterzuivering (iba) te plaatsen. Dit om ongezuiverd afvalwater in grachten en waterlopen een halt toe te roepen. Gebruik biologische alternatieven voor sproeistoffen in de tuin en bescherm de waterkwaliteit. In het bijzonder zijn de klassieke blauwe slakkenkorrels zeer schadelijk voor de waterkwaliteit.
3) Lokale overheden
Lokale overheden helpen ook mee door:
- het voordelig aanbieden van iba's voor wie niet op riolering kan aansluiten;
- innovatieve kleinschalige waterzuivering voor huishoudelijk afvalwater te ontwerpen en installeren.
Positief: lichte verbetering van de waterkwaliteit sinds 2020. Verschillende soorten pesticiden nemen af en het aantal normoverschrijdingen is ook gedaald. Verder blijkt de aanvoer van erosiegrond naar Dikkebusvijver na de laatste ruimingswerken minder sterk dan verwacht.
Maar het eindresultaat is nog niet bereikt: er zijn soms nog piekconcentraties voor een aantal restanten van gewasbeschermingsmiddelen die de drinkwaterproductie tijdelijk onmogelijk maken. En een volume van 40.000m³ nieuw slib in de vijver is nog steeds niet min. Het project loopt nog verder tot 2027. Er komen nieuwe maatregelen met focus op behoud van grasland, mechanische onkruidbestrijding en niet-kerende bodembewerking. Een actieplan is in opmaak.
Meer info?
Vanaf 15 september tot 15 oktober 2024 zullen in AC Auris infopanelen tentoongesteld staan om het project Water-Land-Schap toe te lichten aan een breed publiek. Landbouwers binnen het gebied die meer info willen ontvangen, kunnen contact opnemen met veldwerker Sara Hemels via sara.hemels@west-vlaanderen.be.